پول‌مان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟

پولمان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟

چیزی که به‌وضوح می‌توان دید این است که تورم انتظاری مردم بالا رفته و این انتظار با توجه به تداوم بی‌انضباطی مالی دولت و سرعت خلق پول اشتباه نیست.

با افزایش تورم، مثل نیم‌قرن گذشته، قیمت دارایی‌ها افزایش پیدا خواهد کرد و ارز هم متناسب با تورم رشد قیمت را تجربه خواهد کرد. بنابراین هرکس پولش را تبدیل به دارایی کند تا پایان سال آتی ارزش (اسمی) دارایی‌اش افزایش پیدا خواهد کرد.

مسئله این است که کدام دارایی بازدهی بیشتری حاصل خواهد کرد؟
سرمایه‌گذاری مستقیم (مثلا در استارتاپ‌ها )، ارز، مسکن، زمین، طلای آبشده، سکه، سهام شرکت‌ها، اوراق با درآمد ثابت، بانک، بازار ابزارهای مشتقه و… گزینه‌های متعددی هستند که پیشِ روی سرمایه‌گذار قرار دارد. سرمایه‌گذار باید کدام را انتخاب کند؟

اولین پاسخ در دانش مالی این است: سبد دارائی تشکیل دهید.

اما پاسخ دقیق‌تر وابسته به میزان ریسک‌پذیری شما خواهد بود. اکثر ماها افرادی ریسک‌گریز هستیم و تمایل داریم به ازای یک بازدهی مشخص، ریسک کمتری داشته باشیم. مشکل اینجاست که ریسکی که ما به دارائی‌های مختلف نسبت می‌دهیم «ریسک ادراکی» ما است. یعنی ممکن است یک دارایی برای من ریسکی به نظر برسد، اما برای کسی که دانش و اطلاعات (و یا رانت) قوی‌تری از من دارد آن دارایی بدون ریسک باشد! پس من سهم آن دارایی را در سبدم کاهش می‌دهم ولی کسی که از من قوی‌تر است، آن را در سبدش زیاد هم می‌کند!

بنابراین شهود دومی که دانش مالی به ما می‌دهد این است: دانش و اطلاعاتتان درباره دارایی‌ها را زیاد کنید.

جمع‌بندی نظری:

هرجا که سرمایه‌گذاری کنید تا سال آینده سود خواهید کرد.(حتی در بانک!)

مهم این است که سرمایه‌گذاری شما بیشترین بازده را در مقایسه با سایر گزینه‌ها داشته باشد.

باید سبد دارایی تشکیل داد.

باید به‌طور پیوسته اطلاعات و دانش خود در مورد گزینه‌های سرمایه‌گذاری را افزایش دهیم و سبد دارایی را متناسب با اطلاعات و دانش جدید تعدیل کنیم.

برای به‌کارگیری مبانی نظری فوق باید بعضی پارامترها را تخمین بزنیم. در زیر حدس‌هایی در مورد بعضی گزینه‌ها ارائه می‌کنم:

فرض کنیم نرخ ارز از ۱۶هزار تومان به ۱۸هزار تومان افزایش پیدا کند. این یعنی ۱۲.۵٪ بازدهی.

اگر نرخ هر اونس طلا از حدود ۱۶۰۰دلار به ۲۰۰۰دلار افزایش پیدا کند می‌شود ۲۵٪.

بنابراین طلای آبشده در ایران به اندازه (۱.۲۵)*(۱.۱۲۵)-۱ درصد رشد خواهد داشت: یعنی حدود ۴۰٪.

با توجه به رابطه مستقیم قیمت سکه با طلای آبشده و همچنین حباب مثبتِ آن در دوره رشد قیمت، احتمالا بازدهی سکه کمی بیشتر از ۴۰٪ خواهد بود.

قیمت مسکن احتمالا متناسب با نرخ تورم رشد خواهد داشت. یعنی بازدهی کمتر از ۴۰٪.

بانک و اوراق با درآمد ثابت بازدهی کمتر از ۲۰٪ خواهند داشت.

در مورد سایر گزینه‌ها نمی‌توان حکمی کلی داد. مثلا همچنان در بازار سهام شرکت‌هایی وجود دارند که امکان بازدهی‌های بالای ۱۰۰٪ را دارند! با اینحال، اگر کسی پرتفویی بسیار متنوع داشته باشد احتمالا می‌تواند از این لحظه (شاخص حدود ۵۰۰هزار) بیش از ۴۰٪ بازدهی از بازار سهام کسب کند. این یعنی بنده ادعا می‌کنم شاخص بازار سهام اعدادی بالاتر پول‌مان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟ از ۷۰۰هزار را هم به راحتی خواهد دید. همچنین بازار رمزارزها (مثل بیتکوین) احتمالا با توجه به تضعیف روزافزون دلار سقوط و نزول‌های زیادی را تجربه خواهد کرد که کسب بازدهی از آن وابسته به عملکرد شخصی است.

جمع‌بندی کاربردی:

• بیشترین بازده را بازار سهام خواهد داشت. (بیش از ۴۰٪)
• سکه (بیش از ۴۰٪)
• طلای آبشده (حدود ۴۰٪)
• مسکن (بین ۲۰ تا ۴۰٪)
• بازار پول (و اوراق با درآمد ثابت) قرار دارد. (حدود ۲۰٪)
• ارز (حدود ۱۲٪)

با توجه به رتبه‌بندی فوق(و متناسب با میزان ریسک‌پذیری) باید یک سبد دارایی تشکیل داد و البته در مورد اعداد و ارقام مطرح شده به‌طور پیوسته هوشیار بود و تغییرات را به‌طور لحظه‌ای اعمال کرد.

توصیه می‌شود که رمزارزها و بازارهای مشتقه نیز درصدی (هرچندکوچک) از سبد را به خود اختصاص بدهند.

پ.ن: سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی (کسب مهارت و…) و یا در مواردی که قابل سنجش نیستند (مثل کمک‌های خیریه) در این نوشتار نادیده گرفته شده‌اند.

سکه‌هایمان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟

ارزش ریال به سرعت کم می‌شود و ایرانی‌های زیادی که نگران دارایی و سرمایه‌شان هستند برای حفظ ارزش پولشان دست به کارهایی می‌زنند که از نظر دیگران ممکن است عجیب و غریب باشد یا به گفته کارشناسان ضد اقتصاد ملی باشد.

آنها پول‌مان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟ در روزها و سال‌های گذشته با کم شدن ارزش پول گاهی به بازار دلار سرازیر شده‌اند گاهی سکه و طلا و گاه خرید و فروش و احتکار مسکن. این در شرایطی است که اقتصاددان‌ها می‌گویند هجوم مردم به بازارهای غیرمواد یا همان بازار دلالی رفتار اشتباهی است و نباید مرتکب این اشتباه شوند. علاوه بر این اخیرا علی کریمی، اسطوره فوتبال کمپینی راه انداخته و مردم را دعوت به نخریدن کرده و همین موضوع بحث‌های زیادی به دنبال داشته است.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، بسیاری از مخالفان این کمپین می‌پرسند اگر نخریم پس چکار کنیم که ارزش پولمان از بین نرود؟ آیا باید برای ناکارآمدی و مشکلات اقتصادی ایثار کنیم و همه دارایی‌مان را از دست بدهیم؟ خیر، خیلی راحت می‌توانید هم ارزش پولتان را حفظ کنید و هم این‌که نه‌تنها رفتاری ضد اقتصاد ملی قایل نشوید بلکه باعث تقویت بنگاه‌های تولیدی و اشتغال شوید. برای این کار کافی است کمی با صندوق سرمایه‌گذاری طلا آشنا شوید. صندوق سرمایه‌گذاری طلا پشتوانه طلا دارد. این یعنی این‌که پولی را که در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنید تبدیل به اوراق سکه و طلا می‌شود. به عبارت ساده‌تر ارزش سرمایه‌ای که در این صندوق‌ها می‌گذارید به نرخ روز طلا محاسبه می‌شود و سودی هم که به شما تعلق می‌گیرد بر همین اساس است. این صندوق‌ها با پول شما سهام شرکت‌های مختلف را خریده و در آن سرمایه‌گذاری و سپس سود آن را محاسبه و به سهامداران پرداخت می‌کنند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری سود بالایی دارند. کافی است با کمی بررسی متوجه شوید سودی که صندوق‌ها به سهامدارانشان پرداخته‌اند حتی به دو برابر سود بانکی هم می‌رسد.

صندوق سرمایه‌گذاری مشترک چیست؟

شاید تاکنون صندوق‌های قرض‌الحسنه خانوادگی را دیده یا حتی در آنها عضو شده باشید. در این صندوق، هر عضو ماهیانه یک مبلغ مشخص را در صندوق قرار می‌دهد و مبلغ جمع‌آوری شده با قید قرعه بین تعداد محدودی تقسیم می‌شود. ویژگی اصلی این نهاد خودمختار، استفاده از اهرم پولی است، یعنی اگر ۵۰ نفر ماهیانه ۱۰۰‌هزار تومان در این صندوق پول بگذارند، هر ماه ۵‌میلیون تومان پول وجود خواهد داشت که می‌تواند به مخارج اساسی‌تر خانواده کمک کند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز از همین خاصیت و در ابعاد بزرگتر استفاده می‌کنند.

صندوق سرمایه‌گذاری (Mutual Fund)یک نهاد مالی است که سرمایه آن از جمع‌آوری پول سرمایه‌گذاران حاصل می‌شود و در اوراق بهادار نظیر سهام، اوراق قرضه و یا طلا و غیره سرمایه‌گذاری می‌شود. این نهاد که زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار تهران فعالیت می‌کند، عموما توسط متخصصان مالی مدیریت می‌شود و هدف آن تخصیص پول به گزینه‌های سرمایه‌گذاری و کسب سود است. هر عضو صندوق سرمایه‌گذاری به اندازه سهمی که از بودجه صندوق دارد، سود کسب می‌کند، یعنی اگر ۰٫۱درصد از سرمایه صندوق متعلق به شما باشد، به همان نسبت از سود نصیب شما خواهد شد.

پول این صندوق‌ها در سبدی از دارایی‌های مالی سرمایه‌گذاری می‌شود و بسته به نرخ بازده مورد انتظار، نسبت هر دارایی تعیین می‌شود. به‌طور مثال ممکن است صندوق برای کاهش ریسک سبد سرمایه‌گذاری، ۴۰درصد از پول خود را در اوراق مشارکت دولتی سرمایه‌گذاری کند. همان‌طور که در مقاله‌های پیش اشاره شد، ریسک و بازده رابطه مستقیم دارند و به منظور دستیابی به بازده بالاتر، بایستی ریسک بیشتری پذیرفت. یکی از مزایای این نهادها آن است که به دلیل وجود افراد خبره در بدنه مدیریت، سود مطمئن‌تری نصیب سرمایه‌گذاران می‌کنند و ریسک را در بازه کنترل شده حفظ می‌کنند.

سرمایه‌گذاری در صندوق طلا به جای خرید سکه‌

این روزها کمتر کسی را می‌بینید حرف از خرید سکه و طلا یا حتی ارزهای خارجی و مسکن را به‌میان نیاورد. هر کسی برای حفظ ارزش سرمایه‌اش یا کسب اندکی سود دل به دریا می‌زند و سرمایه‌ای که به‌سختی آن را به‌دست آورده وارد بازار می‌کند. در این میان بازار سکه و طلا از جذابیت سنتی و البته ثبات بیشتری برخوردار است. افرادی که نوسان شدید ارز را ریسک بزرگی پول‌مان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟ می‌دانند یا از خرید مسکن با قیمت‌های آن‌چنانی ناامید شده‌اند، سراغ فلز گرانبهای طلا می‌روند؛ اما خرید این فلز ارزشمند آن‌طور که به‌نظر می‌رسد هم ساده نیست.

البته خرید سکه و دلار ریسک بالایی دارد و همان‌طور که ممکن است شما را یک شبه پولدار کند، می‌تواند یک شبه هم تمام دارایی‌تان را به باد فنا بدهد. از طرفی حمل و نگهداری سکه‌های طلا هم کار چندان راحتی نیست و ممکن است شما را با خطرهای بزرگ مواجه کند. پس راهکار چیست؟ چطور می‌توان از این فلز گرانبها برای سرمایه‌گذاری با حدی از ریسک منطقی استفاده کرد؟ پاسخ ساده است؛ صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر سکه طلا. این صندوق‌ها روش نوینی برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم هستند که هم نیاز مخاطبان بازار سرمایه را جواب می‌دهند و هم چالش‌ها و دغدغه‌های خرید سنتی طلا را به‌دنبال ندارند. صندوق سرمایه‌گذاری طلا مدت کوتاهی است که در بازار سرمایه راه‌اندازی شده است. شاید کمتر از یک‌سال است که از راه‌اندازی این صندوق‌ها می‌گذرد.

ریسک در هیچ مدل سرمایه‌گذاری صفر نیست. این موضوع را تمام سرمایه‌گذاران و اقتصاددان‌ها می‌دانند. گزینه مهم این است که شما کمترین ریسک را انتخاب کنید. صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا اما ریسک سرمایه‌گذاران را کاهش می‌دهد. عسگری مارانی، کارشناس بورس در پاسخ به این سوال که ریسک صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا چقدر است؟ گفت: هیچ سرمایه‌گذاری‌ای‌ بدون ریسک نیست. سرمایه‌گذاری در صندوق طلا نیز از این قاعده مستثنا نیست. عمده ریسک این صندوق، نوسان ارزش سکه در بازار است. البته همان‌طور که گفته شده مدیر صندوق ابزار لازم برای پوشش ریسک را دارد.

به گفته او، صندوق‌های طلا ابزار نسبتا جدیدی است که این امکان را به سرمایه‌گذار می‌دهد بدون خرید سکه در این فلز گرانبها سرمایه‌گذاری کند.

این کارشناس همچنین در رابطه با بازده صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا گفت: بخش مهمی از بازده این صندوق‌ها متاثر از بازده سکه طلاست، اما به کمک سایر ابزارهای بازار که صندوق امکان استفاده از آنها را دارد، این بازده می‌تواند کمتر یا بیشتر باشد.

این کارشناس بازار سرمایه بر این باور است که سرمایه‌گذاری در این صندوق همچنین از احتکار سکه جلوگیری می‌کند و دارایی‌های طلای مردم کاملا شفاف است و حتی در صورت نیاز می‌توان در چرخه اولیه اقتصاد از آن استفاده کرد. ضمن این‌که مردم دیگر نگران نگه داشتن حجم زیادی از سرمایه خود در قالب طلا در خانه‌های خود نیستند.

خداحافظی با ریسک‌های سنگین

شاید پیش از درج گواهی‌های سکه طلا در بورس کالا و پس از آن ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا، تمایل برای داشتن سکه فیزیکی می‌توانست صحیح باشد، اما همیشه ریسک‌های زیادی برای این سرمایه‌گذاری وجود داشت؛ مثلا ریسک نگهداری از این دارایی یا ریسک جابه‌جایی سکه‌های طلا می‌توانست به سرمایه‌گذار آسیب بزند، اما با ورود صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، اولا این امکان به سرمایه‌گذار داده شد تا با یک‌دهم قیمت واقعی سکه اقدام به سرمایه‌گذاری در آن کند؛ ثانیا با داشتن پول‌مان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟ این دارایی عملا از منافع افزایش ارزش سکه فیزیکی بهره‌مند شود و هر زمان نیاز به سکه فیزیکی داشت با نقدکردن گواهی سکه خود اقدام به خرید سکه فیزیکی در بازار کند. با تأسیس صندوق‌های مبتنی بر سکه طلا علاوه بر مزایای فوق، این امکان به سرمایه‌گذار داده شد که با ورود به این صندوق‌ها، از نظر و تخصص مدیران حرفه‌ای صندوق در ایجاد منفعت بیشتر و جلوگیری از ضرر و زیان در شرایط مختلف بازار استفاده کند. ضمن این‌که نقدشوندگی بالای این صندوق‌ها نگرانی سرمایه‌گذاران از موفقیت در ورود و خروج‌های احتمالی در شرایط مختلف بازار را مرتفع می‌کند.

با هر میزان سرمایه می‌توانید سرمایه‌گذاری کنید

عسگری‌ مارانی ویژگی دیگر این صندوق‌ها را قابلیت سرمایه‌گذاری با حداقل سرمایه می‌داند، چنان‌که در صندوق طلا سرمایه‌گذاری با مبلغ ناچیز یک‌هزار تومان آغاز می‌شود؛ درحالی‌که اگر کسی قصد خرید سکه طلا داشته باشد، باید کمی بیش از دو‌میلیون تومان برای خرید یک سکه کامل بپردازد. این به آن معناست که با خرید یک واحد از این صندوق عملا مالک یک دو هزارم یک سکه فیزیکی می‌شود و از این طریق انعطاف‌پذیری سرمایه‌گذاری در سکه طلا برای مخاطبان این فلز گرانبها افزایش می‌یابد.

حجت‌اله نصرتیان دیگر کارشناس بازار سرمایه اما معتقد است که ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار کمتر است: «با توجه به ذات صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، این سرمایه‌گذاری به‌صورت غیرمستقیم و از طریق یک سبدگردان حرفه‌ای انجام می‌شود تا حتی‌المقدور از نوسانات ناگهانی سرمایه‌گذاری در امان باشد.»

ویژگی بعدی این صندوق‌ها اصطلاحا «ای. تی. اِف» بودن آنهاست که این کارشناس بازار بدان اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: صندوق‌های سرمایه‌گذاری با قابلیت معامله در بورس را ای. تی. اِف (ETF=Exchange Trade Fund) می‌گویند. این بدان معناست که برای صدور یا ابطال واحدهای این صندوق نیاز به مراجعه حضوری به مدیر صندوق نیست و از طریق سامانه‌های معاملاتی آنلاین متعلق به ‌تمامی کارگزاران عضو بورس کالا، امکان خریدوفروش این نماد وجود دارد.

پول مردم دقیقا در کجا سرمایه‌گذاری می‌شود؟

عمده سرمایه‌گذاری این صندوق در سکه طلاست. این سکه‌ها در قالب سپرده کالایی است. به این شکل که در بدو امر صندوق، سکه‌های مورد نیاز خود را خریداری و نزد یک بانک عامل سپرده‌گذاری می‌کند. این سپرده‌ها در تابلوی بورس کالا قابل معامله است. همچنین این صندوق امکان ورود به بازار مشتقه برای پوشش ریسک سکه‌های خریداری شده را دارد و نیز می‌تواند بخشی از دارایی خود را به‌صورت اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کند.

چند نکته برای سرمایه‌گذاری در صندوق طلا

برای سرمایه‌گذاری در این صندوق داشتن کد بورسی الزامی است. پس از اخذ کد بورسی، خرید یا فروش این صندوق‌ها امکان‌پذیر است، اما توصیه همیشگی ما برای سرمایه‌گذاران پرهیز از واکنش‌های هیجانی به نوسانات احتمالی در بازار است. ماهیت سرمایه‌گذاری ‌ایجاب می‌کند که دیدگاه بلندمدت را مدنظر و به تیم‌های حرفه‌ای که مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری را بر عهده دارند، اطمینان داشته باشند تا در نهایت از منافع آن بهره‌مند شوند.

پولمان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟

دوم: مهم این است که سرمایه‌گذاری شما بیشترین بازده را در مقایسه با سایر گزینه‌ها داشته باشد.

سوم: باید سبد دارایی تشکیل داد.

چهارم: باید به طور پیوسته اطلاعات و دانش خود در مورد گزینه‌های سرمایه‌گذاری را افزایش دهیم و سبد دارایی را متناسب با اطلاعات و دانش جدید تعدیل کنیم.

برای به کارگیری مبانی نظری فوق باید بعضی پارامتر‌ها را تخمین بزنیم. در زیر حدس‌هایی در مورد بعضی گزینه‌ها ارائه می‌کنم:

فرض کنیم نرخ ارز از ۱۶ هزار تومان به ۱۸ هزار تومان افزایش پیدا کند. این یعنی ۱۲.۵ درصدبازدهی.

اگر نرخ هر اونس طلا از حدود ۱۶۰۰ دلار به ۲۰۰۰ دلار افزایش پیدا کند می‌شود ۲۵ درصد.

بنابراین طلای آبشده در ایران به اندازه (۱.۲۵) * (۱.۱۲۵) -۱ درصد رشد خواهد داشت: یعنی حدود ۴۰ درصد.

با توجه به رابطه مستقیم قیمت سکه با طلای آبشده و همچنین حباب مثبتِ آن در دوره رشد قیمت، احتمالا بازدهی سکه کمی بیشتر از ۴۰ درصد خواهد بود.

قیمت مسکن احتمالا متناسب با نرخ تورم رشد خواهد داشت. یعنی بازدهی کمتر از ۴۰ درصد.

بانک و اوراق با درآمد ثابت بازدهی کمتر از ۲۰ درصد خواهند داشت.

در مورد سایر گزینه‌ها نمی‌توان حکمی کلی داد. مثلا همچنان در بازار سهام شرکت‌هایی وجود دارند که امکان بازدهی‌های بالای صدرصد را دارند! با اینحال، اگر کسی پرتفویی بسیار متنوع داشته باشد احتمالا می‌تواند از این لحظه (شاخص حدود ۵۰۰ هزار) بیش از ۴۰ درصد بازدهی از بازار سهام کسب کند. این یعنی بنده ادعا می‌کنم شاخص بازار سهام اعدادی بالاتر از ۷۰۰ هزار را هم به راحتی خواهد دید.

همچنین بازار رمز-ارز‌ها (مثل بیتکوین) احتمالا با توجه به تضعیف روزافزون دلار سقوط و نزول‌های زیادی را تجربه خواهد کرد که کسب بازدهی از آن وابسته به عملکرد شخصی است.

جمع بندی کاربردی:
بیشترین بازده را بازار سهام خواهد داشت. (بیش از ۴۰ درصد)

چرا در بورس سرمایه گذاری کنیم؟

سرمایه­ گذاری یعنی در زمان حال از چیزی بگذریم به امید اینکه در آینده ارزش افزوده‌ای را به دست آوریم. البته اندازه یا کیفیت این ارزش معمولا به طور دقیق مشخص نیست. و علت آن­که افراد پول خود را سرمایه­ گذاری میکنند به این دلیل است که قدرت خرید روز به روز در حال کاهش است. پس برای حفظ قدرت خرید و ارزش پول­مان در بازارهای مختلف سرمایه­ گذاری می­کنیم.

در این روزها حتما شما هم اخبار بورس و رشد شاخص و رکوردشکنی ­­های آن به گوش­تان خورده است و یا در جمع­ هایی قرار گرفته ­اید که در رابطه با سهام و سودهای آن صحبت شده باشد. اگر این­چنین بوده است اما شما اطلاعی از بازار ندارید و نمی­دانید چرا باید بورس را به عنوان بازاری برای سرما­گذاری انتخاب کنید، پیشنهاد می­کنم این مقاله را حتما مطالعه کنید.

چر ا سرمایه­ گذاری در بورس؟

امروزه با وجود تورم و مشکلات اقتصادی بسیاری از مردم به دنبال بازاری هستند که بتوانند با ریسک کم­تر در بازاری سرمایه­ گذاری کنند که سود بیش­تری هم کسب کنند و اینکه اطمینان ییش­تری هم داشته باشد.

اما کدام یک از بازارها برای سرمایه­ گذاری بهتر است؟

سوالی است که شاید برای شما هم پیش آمده باشد. از دیگر نکاتی که به آن توجه می­کنیم شفافیت اطلاعات درخصوص سرمایه‌گذاری، سرعت و سهولت نقدشوندگی سرمایه است.

تعریف بازار مالی (Financial Market):

هر بازاری که در آن تجارتی صورت می‌گیرد یک بازار مالی محسوب می‌شود، لذا بازار مالی اصطلاحی گسترده است که برای طیف وسیعی از بازارها به کار می‌رود.

بازار سرمایه

یکی از بازارهای مالی، بازار سرمایه است. بازار سرمایه بین کسانی که سرمایه دارند؛ (سرمایه‌­گذران حقیقی یا حقوقی) و افرادی که متقاضیان سرمایه هستند، مانند شرکت­ها، دولت و…، پل ارتباطی ایجاد می‌کند.

بازار بورس تهران در مقایسه با سایر بازارهای مالی، طی ۵ سال گذشته بیشترین رشد را داشته است. یعنی اگر ۵ سال پیش در بورس سرمایه‌گذاری می‌کردید، پول‌تان همراه با شاخص کل، بیشرین رشد را در مقایسه با بازارهای ارز، طلا، مسکن، سپرده بانکی و … تجربه می‌کرد.

در سال ۱۳۹۲ یکی از شگفت‌انگیزترین دوران­‌های فعالیت بازار سرمایه بود و بازدهی ۱۰۵ درصدی را برای سرمایه­گذاران به همراه داشت. پس از آن علاوه بر عامل رکود سنگین بازارهای جهانی و افت قیمت نفت، فضای تحریمی حاکم شده نیز از مواردی بود که سبب توقف مسیر رشد قیمت­ها در بازار سرمایه شد.

در سال ۱۳۹۳ این بازار زیان ۱۷ درصدی را تجربه کرد. با اجرایی شدن برجام در سه ماه پایانی سال ۹۴، اقبال به بازار سهام به خصوص صنایعی که احتمال رفع تحریم­شان وجود داشت افزایش یافت و در سال ۱۳۹۴ بازار توانست بازدهی ۲۷ درصدی را کسب نماید.

در سال ۹۵ هر چند تحت تأثیر فرجام برجام، سرمایه‌گذاران این بازار در انتظار یک چهره متفاوت از بورس اوراق بهادار بودند اما در نهایت، این بازار نتوانست مطابق با انتظارات آنها ظاهر گردد و با ثبت زیان ۷/۳ درصدی در انتهای جدول بازدهی بازارهای سرمایه‌گذاری کشور قرار گرفت.

بازار سرمایه سال ۱۳۹۶ را با بازده ۲۴ درصد و سال ۱۳۹۷ را با بازده ۴۶ درصدی به پایان رساند.

نکته بسیار مهمی که این روزها باعث شده توجه اغلب ایرانی‌ها به سمت بورس جلب شود، پول‌مان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟ رشد بازار سرمایه در طول سال ۹۸ است.

چرا بورس؟

در واقع بورس و معامله­ گری در آن بسیار پیچیده است اما اصل ماجرا خیلی ساده است.

ماجرا از این قرار است که در بورس شرکت‌ها سهام خود را می‌فروشند و سهامداران را شریک خود می‌کنند تا از پول آن­ها برای توسعه و بهبود و رونق کارشان استفاده کنند. شما به عنوان سهامدار نیز در سود و زیان شرکت سهیم خواهید بود. به عبارتی دیگر شما شریک شرکت‌ها و سهامداران‌شان می‌شوید.

مزایای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری در بورس برای جامعه:

• کنترل نقدینگی درجامعه
• توزیع عادلانه ثروت (حضور پر رنگ مردم می‌تواند طبقات مختلف درآمدی‌جامعه حتی بی بضاعت‌ها و کم بضاعت‌ها را «بواسطه سهام عدالت» راهی بازار سرمایه نماید. دایت سرمایه‌‌‌‌‌های سرگردان و کمک به رشد صنعتی شدن کشور)
• رشد تولید نا خالص ملی
• مهار تورم، استفاده از پس اندازهای خرد و کوچک مردم
• جذب سرمایه گذاری خارجی را به دنبال دارد
• فعالیت‌های سفته بازی (در حوزه ارز، سکه، مسکن وخودرو) را کمرنگ‌ می کند.
• رشد بازار سرمایه سپرده‌های مسکوت بانکی را کاهش می‌دهد.
• انگیزه تولیدکننده برای تولید و فروش و در آمد بیشتر و سرمایه گذاری در این حوزه را افزایش می‌دهد.

بورس بهترین بازاری است که با هر میزان سرمایه می‌توانید وارد آن شوید، به‌طوری که برخی از افراد با پس‌انداز و بخشی از حقوق ماهیانه خود این کار را انجام می‌دهند. به علت قانونمند بودن این بازار امکان تقلب و ازدست رفتن سرمایه تقریبا نزدیک به صفر است و سرمایه‌گذار با خیال راحت سرمایه خود را به گردش در می‌آورد.

از نکاتی که مورد نظر قرار می‌دهیم، شفافیت اطلاعات درخصوص سرمایه‌گذاری مورد نظر، سرعت و سهولت نقدشوندگی سرمایه است. به همین خاطر، انتخاب روش سرمایه‌گذاری برای سرمایه­گذاران مهم است.

نکته این است که ضررهای این بازار برای افراد آموزش ندیده است و سود‌ها برای افراد آموزش دیده در بورس است. اگر روی آموزش خود هزینه نکنید، در آینده مجبور می‌شوید چندین برابر آن را به خاطر ضررها از دست بدهید.

برای مثال سهمی که در بازار وجود دارد که شاید از نظر سایر سرمایه­گذاران جذاب نباشد و رشد قیمتی هم نداشته باشد، اما تحلیگران به خصوص تحلیل­گران بنیادی می­توانند به ارزش سهم پی ببرند.

در مقالات آتی دلایل استقبال به بازار سرمایه را بیش­تر مورد بررسی قرار خواهیم داد.

پول‌مان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟

مصطفی نصراصفهانی، دکتری اقتصاد مالی

بعد از تلاطم‌های اخیر در بازار ارز و طلا دوباره این سوال زیاد مطرح می‌شود که کدام سرمایه‌گذاری مناسبتر است؟(البته اگر کرونا ویروس را فعلا فاکتور بگیریم!!)

چیزی که به وضوح می‌توان دید این است که تورم انتظاری مردم بالا رفته است. و این انتظار با توجه به تداوم بی‌انضباطی مالی دولت و سرعت خلق پول اشتباه نیست.

با افزایش تورم، مثل نیم-قرن گذشته، قیمت دارایی‌ها افزایش پیدا خواهد کرد و ارز هم متناسب با تورم رشد قیمت را تجربه خواهد کرد. بنابراین هرکس پولش را تبدیل به دارایی کند تا پایان سال آتی ارزش (اسمی) دارایی‌اش افزایش پیدا خواهد کرد.

مسئله این است که کدام دارایی بازدهی بیشتری حاصل خواهد کرد؟

سرمایه‌گذاری مستقیم (مثلا در استارت‌آپ‌ها)، ارز، مسکن، زمین، طلای آبشده، پول‌مان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟ سکه، سهام شرکت‌ها، اوراق با درآمد ثابت، بانک، بازار ابزارهای مشتقه و. گزینه‌های متعددی هستند که پیشِ روی سرمایه‌گذار قرار دارد. سرمایه‌گذار باید کدام را انتخاب کند؟

اولین پاسخ در دانش مالی این است: سبد دارائی تشکیل بدهید.

اما پاسخ دقیق‌تر وابسته به میزان ریسک‌پذیری شما خواهد بود. اکثر ماها افرادی ریسک-گریز هستیم و تمایل داریم به ازای یک بازدهی مشخص، ریسک کمتری داشته باشیم. مشکل اینجاست که ریسکی که ما به دارائی‌های مختلف نسبت می‌دهیم «ریسک ادراکی» ما است. یعنی ممکن است یک دارایی برای من ریسکی به نظر برسد، اما برای کسی که دانش و اطلاعات(و یا رانت) قویتری از من دارد آن دارایی بدون ریسک باشد! پس من سهم آن دارایی را در سبدم کاهش می‌دهم ولی کسی که از من قویتر است، آن را در سبدش زیاد هم می‌کند!

بنابراین شهود دومی که دانش مالی به ما می‌دهد این است: دانش و اطلاعاتتان درباره دارایی‌ها را زیاد کنید.

1- هر جا که سرمایه‌گذاری کنید تا سال آینده سود خواهید کرد.(حتی در بانک!)

2- پول‌مان را کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟ مهم این است که سرمایه‌گذاری شما بیشترین بازده را در مقایسه با سایر گزینه‌ها داشته باشد.

3- باید سبد دارایی تشکیل داد.

4- باید به طور پیوسته اطلاعات و دانش خود در مورد گزینه‌های سرمایه‌گذاری را افزایش دهیم و سبد دارایی را متناسب با اطلاعات و دانش جدید تعدیل کنیم.

برای به کارگیری مبانی نظری فوق باید بعضی پارامترها را تخمین بزنیم. در زیر حدس‌هایی در مورد بعضی گزینه‌ها ارائه می‌کنم:

فرض کنیم نرخ ارز از 16هزار تومان به 18هزار تومان افزایش پیدا کند. این یعنی 12.5 درصدبازدهی.

اگر نرخ هر اونس طلا از حدود 1600دلار به 2000دلار افزایش پیدا کند می‌شود 25درصد.

بنابراین طلای آبشده در ایران به اندازه (1.25)*(1.125)-1 درصد رشد خواهد داشت: یعنی حدود 40درصد.

با توجه به رابطه مستقیم قیمت سکه با طلای آبشده و همچنین حباب مثبتِ آن در دوره رشد قیمت، احتمالا بازدهی سکه کمی بیشتر از 40درصد خواهد بود.

قیمت مسکن احتمالا متناسب با نرخ تورم رشد خواهد داشت. یعنی بازدهی کمتر از 40درصد.

بانک و اوراق با درآمد ثابت بازدهی کمتر از 20درصد خواهند داشت.

در مورد سایر گزینه‌ها نمی‌توان حکمی کلی داد. مثلا همچنان در بازار سهام شرکت‌هایی وجود دارند که امکان بازدهی‌های بالای صدرصد را دارند! با اینحال، اگر کسی پرتفویی بسیار متنوع داشته باشد احتمالا می‌تواند از این لحظه(شاخص حدود500هزار) بیش از 40درصد بازدهی از بازار سهام کسب کند. این یعنی بنده ادعا می‌کنم شاخص بازار سهام اعدادی بالاتر از 700 هزار را هم به راحتی خواهد دید. همچنین بازار رمز-ارزها(مثل بیتکوین) احتمالا با توجه به تضعیف روزافزون دلار سقوط و نزول‌های زیادی را تجربه خواهد کرد که کسب بازدهی از آن وابسته به عملکرد شخصی است.

بیشترین بازده را بازار سهام خواهد داشت. (بیش از 40درصد)

در رتبه بعدی سکه قرار دارد. (بیش از 40درصد)

در رتبه سومِ بازدهی، طلای آبشده است.(حدود 40درصد)

در رتبه چهارم مسکن قرار دارد. (بین 20 تا 40درصد)

در رتبه پنجم بازار پول (و اوراق با درآمد ثابت) قرار دارد. (حدود20درصد)

و در رتبه آخر، ارز قرار می‌گیرد. (حدود 12 درصد)

با توجه به رتبه‌بندی فوق(و متناسب با میزان ریسک-پذیری) باید یک سبد دارایی تشکیل داد و البته در مورد اعداد و ارقام مطرح شده به طور پیوسته هوشیار بود و تغییرات را به طور لحظه‌ای اعمال کرد. توصیه می‌شود که رمزارزها و بازارهای مشتقه نیز درصدی (هرچندکوچک) از سبد را به خود اختصاص بدهند.

پ.ن: سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی(کسب مهارت و. ) و یا در مواردی که قابل سنجش نیستند(مثل کمک‌های خیریه) در این نوشتار نادیده گرفته شده‌اند.